کرسی‌های آزاداندیشی؛ دغدغه این روز‌های جامعه دانشگاهی

به گزارش مجله خبری نگار، کرسی‌های آزاداندیشی یکی از جدی‌ترین موضوعاتی است مقام معظم رهبری به آن تأکید دارند و همواره در دیدارهایشان با دانشجویان و اساتید دانشگاهی مطرح می‌کنند.
دانشگاه‌ها همچنان در راستای ایجاد محیطی امن و آرام و ایجاد فضای تعامل و گفتگو برای تشویق دانشگاهیان برنامه‌های ویژه‌ای اجرای هرچه دقیق‌تر کرسی‌های آزاداندیشی برگزار می‌کنند.
اما این موضوع همیشه با چالش‌ها و موانعی نیز مواجه بوده است. حجت‌الاسلام مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها هم معتقد است: فعال کردن شورا‌های فرهنگی و ایجاد نشاط علمی و فرهنگی در دانشگاه‌ها بسیار مهم است و مطالبه به سرانجام نرسیده مقام معظم رهبری که کرسی‌های آزادندیشی است باید اجرایی شود که مطالبه دولتمردان هم هست.
وی می‌گوید: اینک فرصت خوبی در دانشگاه‌ها برای برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی فراهم است. هیچگاه با گفتگو و آزاداندیشی متضرر نمی‌شویم. امیدواریم دولت وفاق ملی شرایط شکل‌گیری این آزاداندیشی را ایجاد کند.
با توجه به اهمیت این موضوع محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور هم در اجلاس روسای دانشگاه‌ها عنوان کرد: دانشگاه‌های ما در امور کرسی‌های آزاداندیشی چقدر درگیر هستند، یک متخصص و صاحبنظر می‌گوید شما برای من چه امکانی قرار دادید، آیا امکان نقد و اظهار نظر بی‌حاشیه در دانشگاه را داریم؟ چقدر به کرسی‌های آزاداندیشی که جزء تأکیدات مقام معظم رهبری بوده عمل کردیم؟ ما انتظارمان از اینگونه نشست‌ها این است که به مسائل کلان و چالش‌های کلان در زمینه اقتصاد، مسائل اجتماعی و فرهنگی (که چالش‌های مخرب‌تری نسبت به اقتصاد دارد و آثار مخرب آن سال‌ها بعد خود را نشان می‌دهد) بپردازید.
معاون اول رئیس جمهور می‌گوید: در زمان انقلاب اسلامی مردم پشت رهبری که مرجعیت بود قرار گرفتند آیا توانستیم در چالش‌های فرهنگی همسو با مردم جلو برویم، آیا در بحران‌های اجتماعی همراه و همدل با مردم بودیم؟
وی معتقد است: هنر ما برخورد‌های امنیتی است که در چند سال اخیر در دانشگاه‌ها حاکم بود و همه نگرانیم که دانشگاه بجای اینکه مرکز تمدن و فرهنگ باشد با رویکرد امنیتی آرام شود که این آرامش به هیچ دردی نمی‌خورد، آرامشی که ما به دنبالش هستیم همان راهبردی است که سبب پیروزی انقلاب شد.
البته طی سال‌های گذشته بحث‌های فراوانی پیرامون کرسی‌های آزاداندیشی در جوامع دانشگاهی صورت گرفته و یکسری کتاب و مقاله هم در این زمینه چاپ و منتشر شده است که مفهوم آزاداندیشی را فکر کردن بدون قید و بند و روشی منسجم برای درست اندیشیدن بدون ترس از ساختار‌های رایج بیان می‌کنند.
عبدالله معتمدی رئیس سابق دانشگاه علامه طباطبائی هم معتقد است: این موضوع همواره در دستور کار وزرای قبلی و فعلی وزارت علوم بوده و با رویکر علمی می‌توانیم زمینه اصلی کرسی‌های آزاداندیشی را داشته باشیم.
وی می‌گوید: البته در این زمینه شاهد اتفاقات خوبی بوده‌ایم. اما انتظار می‌رفت کرسی‌های آزاداندیشی گسترده‌تر شوند و محلی برای حضور افرادی که افکار متفاوتی نسبت به یک موضوع دارند شود تا بتوانند دغدغه‌های ذهنی‌شان را مطرح و پاسخ دریافت کنند؛ ولی متأسفانه این موضوع به شکل گسترده انجام نشده و به نظر می‌رسد همچنان نیازمند اهمیت و توجه بیشتر به جوانب کرسی‌های آزاداندیشی هستیم.
رئیس سابق دانشگاه علامه طباطبائی می‌ا‌فزاید: شرایط بیرون و درون دانشگاه باید به گونه‌ای مدنظر باشد که افراد بتوانند به راحتی دیدگاهشان را مطرح کنند و از حواشی اجتناب کنند و مستندات علمی مورد نظرشان را در ارتباط با دیدگاه‌هایی که دارند ارائه دهند و از دل این گفتگو‌ها حقایق روشن شوند و افراد بتوانند جهت‌گیری مناسب را پیدا کنند.
حسین علیزاده عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور هم معتقد است: مسؤولین دانشگاه‌ها باید چنین نشست‌هایی را به دور از هیاهو و با حضور چند استاد برگزار کنند تا مشکلی بوجود نیاید. ولی اینکه فضای بحث‌ها به صورت امنیتی و نظارتی باشد قطعاً باعث حرف نزدن دانشجویان می‌شود.
علیزاده می‌گوید: این موضوع برای جامعه و کشور حیاتی است. همه دانشگاه‌ها و گروه‌های سیاسی خارج از دانشگاه‌ها هم باید کرسی‌های آزاداندیشی را عملیاتی کنند و فضای امنی برای گفت‌وگوی افراد ایجاد کنند و از حرف‌های افراد برعلیه آنها استفاده نکننهمچنین امیررضا شاهانی رئیس دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی هم معتقد است: در این زمینه برنامه‌ریزی درستی صورت نگرفته و تولید فکر جدید می‌تواند خروجی کرسی‌های آزاد اندیشی باشد.
وی می‌گوید: به جای اینکه تئوری‌هایی که در دانشگاه‌های غربی در حوزه علوم انسانی توسعه داده شده را در دانشگاه‌ها تکرار کنیم، نیاز داریم خودمان در این زمینه‌ها فکر کنیم و با برنامه‌ریزی‌ها و محاسبات این فکر و ایده را به علم تبدیل تبدیل کنیم.